To ..."τσουνάμι" του Σεπτέμβρη.

Ο Σεπτέμβρης είναι ο πρώτος μήνας του φθινοπώρου, αλλά φέτος αναμένεται να είναι πιο καυτός πολιτικά κι από τον πιο θερμό καλοκαιρινό μήνα για την Ελλάδα και την ευρωζώνη γενικότερα.

Αν οι αποφάσεις που λαμβάνονταν για την Ελλάδα και τις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης βασίζονταν σε καθαρά οικονομικά κριτήρια, θα ήταν ασφαλώς πιο προβλέψιμες...

  Όμως, όσες ληφθούν θα είναι πολιτικές και ως εκ τούτο...  λιγότερο προβλέψιμες.

Η Γερμανία παραμένει η κοιτίδα των αποφάσεων και ασφαλώς δεν είναι ευχάριστα για την Ελλάδα τα ευρήματα ενός νέου γκάλοπ που διεξήχθη το προηγούμενο διάστημα.
Κι αυτό γιατί μόνο το ένα τέταρτο των Γερμανών πιστεύει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να παραμείνει στην ευρωζώνη ή να λάβει έξτρα χρηματοδότηση, ενώ μόλις το 26% πιστεύει ότι θα αποπληρώσει τα δάνεια της διάσωσης.

Σύμφωνα με το γκάλοπ των FT/Harris, που διεξήχθη ταυτόχρονα σε 5 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, με συμμετοχή 1.000 ατόμων ανά χώρα, το 50% περίπου των Γερμανών πιστεύει ότι η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να αναδιαρθρώσει την οικονομία της ώστε να μην εξαρτάται από θεσμική διεθνή χρηματοδότηση.
Η αρνητική προδιάθεση μεγάλου μέρους της γερμανικής κοινής γνώμης απέναντι στην Ελλάδα δεν μπορεί να αγνοηθεί από την καγκελάριο Άν. Μέρκελ όταν σε έναν περίπου χρόνο από σήμερα έχει γενικές εκλογές.
Όπως ασφαλώς δεν μπορούν να αγνοηθούν οι άγνωστες εν πολλοίς συνέπειες πιθανής ελληνικής εξόδου από το ευρώ.
Πριν ακόμη φθάσουμε στη μέρα όπου η Άν. Μέρκελ λάβει στα χέρια της την έκθεση προόδου της τρόικας για την ελληνική οικονομία, η Γερμανία, η ευρωζώνη και ολόκληρος ο κόσμος θα περιμένουν την απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου για τον μόνιμο πανευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης (ESM) και το δημοσιονομικό σύμφωνο.
Οι περισσότεροι προβλέπουν ότι το γερμανικό δικαστήριο θα εγκρίνει τον μηχανισμό (ESM) στις 12 Σεπτεμβρίου.
Όμως, μερικοί παρατηρούν ότι οι σχετικές διατυπώσεις του κειμένου μπορεί να δημιουργήσουν προσκόμματα στην εύρυθμη λειτουργία του, υπενθυμίζοντας παλαιότερη απόφαση του ίδιου δικαστηρίου το 1999 που αφορούσε τη Συνθήκη του Μάαστριχτ.

Οι ολλανδικές γενικές εκλογές την ίδια μέρα, δηλαδή στις 12 Σεπτεμβρίου, δεν έχουν την ίδια σημασία, αλλά δεν μπορούν να αγνοηθούν.

Το ίδιο ισχύει όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων για τα χρηματοδοτικά πακέτα προς την Κύπρο και πιθανόν τη Σλοβενία.
Από την άλλη πλευρά, πιο σημαντικό θέμα είναι οι εξελίξεις στο ισπανικό μέτωπο, όπου η κυβέρνηση θα προτιμούσε να αποφύγει την υποβολή αίτησης για πακέτο χρηματοδότησης ώστε να δοθεί το πράσινο φως για παρέμβαση της ΕΚΤ στην αγορά ομολόγων.
Όμως, όσο τα ισπανικά επιτόκια δανεισμού διατηρούνται χαμηλά, τα κίνητρα της κυβέρνησης του Μ. Ραχόι για αίτημα βοήθειας αποδυναμώνονται.

Από την άλλη πλευρά, η ισπανική κυβέρνηση γνωρίζει ότι τα επιτόκια θα ξαναπάρουν την ανηφόρα αν οι αγορές αντιληφθούν ότι δεν θα κατέβει το ιππικό της ΕΚΤ.
Κοινώς, μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.

Λίγο πιο δίπλα, στην Πορτογαλία, η ύφεση έχει γίνει βαθύτερη και η δημοσιονομική αστοχία πολύ πιθανή, δοκιμάζοντας τις αντοχές της κυβέρνησης.
Αλλά και στη γειτονική μας Ιταλία, η κατάσταση είναι ρευστή και ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι ετοιμάζεται να κατέλθει στον πολιτικό στίβο εκ νέου, ενώ η κυβέρνηση Μόντι επιζητά ένα... ελαφρύ μνημόνιο.

Όμως, η Ελλάδα θα είναι ακόμη μία φορά στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος αυτόν τον μήνα.
Ακόμη κι αν οι τρεις πολιτικοί αρχηγοί συμφωνήσουν στο πακέτο των περικοπών, το πιθανότερο είναι ότι η τρόικα δεν θα αποδεχθεί μερικά από τα προτεινόμενα μέτρα ύψους λίγων δισ. ευρώ στην καλύτερη των περιπτώσεων.

Η αντικατάστασή τους από άλλα ισοδύναμα μέτρα, που θα είναι πιο επώδυνα, θεωρείται βέβαιο ότι θα εντείνει τη δυσαρέσκεια και τις αντιδράσεις στις τάξεις των βουλευτών της Ν.Δ., του ΠΑΣΟΚ και της ΔΗΜΑΡ.
Ήδη το κλίμα είναι τεταμένο.
Δεν είναι τυχαία η αναφορά του υπουργού Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη προς το προεδρείο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, πριν από λίγες μέρες, που υποστήριξε πως η κυβέρνηση κινδυνεύει με κατάρρευση λόγω του πακέτου αν δεν υπάρξουν άλλα μέτρα αντιστάθμισης, π.χ. ευνοϊκές ρυθμίσεις για δάνεια.
Αν, πάντως, η κυβέρνηση κατορθώσει να περάσει το πακέτο από τη Βουλή με μικρές απώλειες και η έκθεση της τρόικας είναι ευνοϊκή, ο Σεπτέμβρης ίσως αποδειχθεί καλύτερος από τους προηγούμενους μήνες για την Ελλάδα.
Σε κάθε περίπτωση, αναμένεται ότι θα είναι πολύ καυτός για την Ελλάδα και για άλλες χώρες της ευρωζώνης.