Από την Ιρλανδία στην Αθήνα, οι ψηφοφόροι στην "περιφέρεια" της Ευρώπης, όπως οι οικονομολόγοι τους αποκαλούν περιφρονητικά, σιγά σιγά ξυπνούν σε μια όντως αφυπνιστική αλήθεια - που αντιμετωπίζουν χρόνια λιτότητας, περικοπές των μισθών, απώλειες θέσεων εργασίας και διαμελισμένες δημόσιες υπηρεσίες , δέσμιες της οικονομικής κρίσης. Στην πραγματικότητα, οδηγώντας τις οικονομίες τους σε όλο και βαθύτερη ύφεση, η κατάσταση γίνεται χειρότερη και ο πόνος θα μπορούσε να φέρει μόνο περισσότερο πόνο. Ο Paul Krugman, νομπελίστας οικονομολόγος, το ονομάζει « αυταπάτη λιτότητας», ενώ σύμφωνα με τον Ed Miliband, αναφερόμενος στην πολιτική λιτότητα του συνασπισμού την περασμένη εβδομάδα, το χαρακτήρισε: "Πληγώνει, αλλά δεν λειτουργεί."
Η εφημερίδα Guardian αποτυπώνει την δυσχέρεια της συνεχής λιτότητας για τα κράτη της περιφέρειας, υποστηρίζοντας ότι η Ευρώπη χρειάζεται ελάφρυνση του χρέους και όχι δεκαετίες λιτότητας. Το άρθρο αναφέρεται συγκεκριμένα στην Ελλάδα και την Ιρλανδία στις οποίες πρέπει να τις επιτραπούν να "χρεοκωπήσουν με χάρη", ενώ επισημαίνεται ότι αυξάνεται η ζήτηση για ανεξάρτητο λογιστικό έλεγχο για το διαχωρισμό του δημόσιου από το ιδιωτικό χρέος.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες, υπάρχουν ηθικά όσο και οικονομικά ζητήματα που διακυβεύονται, υποστηρίζει ο Κώστας Λαπαβίτσας, οικονομολόγος σε πανεπιστήμιο στο Λονδίνο.
"Είναι ηθικά ή οικονομικά αποδεκτό να καταστραφεί το κράτος πρόνοιας, να καταστρέφουν τα σχολεία και τα νοσοκομεία για την εξόφληση των οφειλών αυτών;" αναρωτιέται. Ένας μεγάλος αριθμός οικονομολόγων, πιστεύει ότι η χρεοκοπία είναι θέμα χρόνου - οπότε θα ήταν καλύτερο να το αντιμετωπίσουμε τώρα. Και ο ίδιος πιστεύει ότι δεν θα αργήσει ο ιρλανδικός λαός να ακολουθήσει τα ελληνικά ξαδέλφια του στους δρόμους: "Η άποψή μου είναι ότι η Ιρλανδία είναι περίπου έξι μήνες πίσω από την Ελλάδα όσον αφορά την διάθεση. "Αν και λίγοι τολμούν να το φωνάξουν, οι ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται να συμφωνούν ότι πρέπει να ανοίξει η πόρτα για τις χώρες στην χρεοκοπία με χάρη, τουλάχιστον για τον μελλοντικό δανεισμό τους.
Αναφερόμενος στον μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης και στο Σύμφωνο Euro Plus, ο Κώστας Λαπαβίτσας αναφέρεται στην έκδοση νέων ομολόγων από τις κυβερνήσεις της ευρωζώνης που στο μέλλον θα πρέπει να περιλαμβάνουν «ρήτρες συλλογικής δράσης». Οι ρήτρες αυτές θα πρέπει να διευκολύνουν τη διαπραγμάτευση μιας αξιοπρεπής εξόδου όταν το βάρος του χρέους δεν είναι βιώσιμο, αναγκάζοντας τους πιστωτές να διαπραγματευθούν. Μία χρεοκωπημένη κυβέρνηση μπορεί να κερδίσει την πλειοψηφία των δανειστών της να δεχτεί ένα "κούρεμα" -μείωση της αξίας αυτού που οφείλεται - τα υπόλοιπα δεσμεύονται από τη συμφωνία. Αυτό αποτρέπει τους αρπακτικούς ομολογιούχους να καθυστερήσουν την αναδιάρθρωση εκμεταλλευόμενοι μια καλύτερη συμφωνία. Όμως οι υπέρμαχοι του χρέους θα ισχυριστούν ότι δεν θα είναι αρκετό για να αποτρέψει μελλοντικές κρίσεις. Επιπλέον, διεθνείς ακτιβιστές υποστηρίζουν ότι πρέπει να υπάρχει ένα διεθνές "δικαστήριο χρέους" - ένας ανεξάρτητος, επίσημος διαιτητής που θα επιβλέπει τη διαδικασία πτώχευσης.Το δικαστήριο θα αποφασίσει ποια χρέη θα πρέπει να εκπληρωθούν στο ακέραιο και για ποια οι πιστωτές πρέπει να κάνουν κούρεμα ή να τα χάσουν εντελώς. Οι χρηματοδότες απεχθάνονται την ιδέα, υποστηρίζοντας ότι επιτρέπει την στάση πληρωμών δημιουργώντας το πρόβλημα του "moral hazard" , καθώς χώρες θα μπορούσαν να δανειστούν από αμέλεια, γνωρίζοντας ότι μπορούν πάντα να στραφούν προς το δικαστήριο χρέους, εάν ο χρόνος δυσχερένει τα πράγματα. Αλλά για μια κυβέρνηση είναι δύσκολο να δηλώσει δημόσια πτώχευση. θα είναι έντονα ενοχλητικό, καθώς για την συγκεκριμένη χώρα θα ήταν οδυνηρά δύσκολο (και δαπανηρό) να δανειστεί στο μέλλον. Για τις χώρες που οδηγούνται σε χρεοκωπία - η Ρωσία το 1998 και η Αργεντινή το 2001, για παράδειγμα, οι συνέπειες θα ήταν πιο εύκολο να εκτιμηθούν, και σχεδόν σίγουρα λιγότερο επώδυνες, αν οι επενδυτές γνώριζαν τι θα συμβεί στη συνέχεια.
Το άρθρο αναφέρεται στους σκληρούς όρους της ΕΕ και του ΔΝτ που έχουν δεχθεί οι κυβερνήσεις στην περιφέρεια υπογράφοντας δεκαετίες λιτότητας. Οι κοινωνικές συνέπειες θα είναι σοβαρές, και ακόμη και τότε, το φάρμακο δεν θα μπορεί να λειτουργήσει, καθώς τα χρέη μπορεί ακόμη να μην είναι βιώσιμα. Ένας ανεξάρτητος έλεγχος του χρέους για κάθε χώρα θα ήταν ένα καλό πρώτο βήμα αποσαφηνίζοντας ποια χρέη αξίζουν να υπομείνει κανείς αυτό του είδους τον πόνο.
Αλλά ο χρόνος εξαντλείται, και η Ευρώπη έχει δύο επιλογές. Μπορεί να συνεχίσει να σφυρηλατεί τις οικονομίες της Ελλάδας, της Ιταλίας και σύντομα της Πορτογαλίας, βαθύτερα στην κρίση, ενώ οι ήδη αγανακτισμένοι ψηφοφόροι τους γίνονται ολοένα και πιο αγανακτισμένοι για τον πόνο που επιβάλλεται από τους ευρωπαίους "συνεργάτες" τους, ή μπορεί να δεχθούν ότι η κλίμακα των χρεών, απλά δεν είναι διατηρήσιμη και να ξεκινήσουν τις διαπραγματεύσεις τώρα για μια ομαλή χρεοκωπία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου